3 abr 2014

EL COUSO DE PELORDE

Vista del couso de Pelorde

Decir qu’a vida dos nosos antepasaos nun foi fácil nun é ningúa novedá. Ademáis de ter que tar todo el día estupizando pa ben de lograr alimentos pá xente y os animales da casa, tamén tían que luitar contra as alimañas que desfían as cosechas ou atacaban al ganao.

Detaye da parede del couso de Pelorde/Detalle de la pared del couso
de Pelorde

Pa cazar lobos, discurriron fer úas trampas nel monte chamadas cousos na nosa zona. El couso é úa construcción parecida al cortín, lugar nel que se guardan os trobos unde as abeyas fabrican el mel, anque máis grande. Aveza a ser un sito redondo ou ovalao zarrao de paredes de pedra rematadas por grandes louxas deitadas hacia dentro, de forma qu’al lobo ye resultase fácil entrar alí peró imposible salir. Pei qu’usaban un cebo vivo (por exemplo, úa oveya ou úa cabra) pa chamar al lobo hacia el couso.

Outra vista del couso de Pelorde/ Otra vista del couso de Pelorde

As trampas pa cazar lobos caeron en desuso dende hai muito, peró pódense atopar por todo el noroeste da Península Ibérica. Non todas son iguales, hailas de diferentes tipos, y reciben nomes distintos según a zona y el tipo. En Galicia chámanyes cousos, lobeiras ou foxos de lobo; en outras zonas d’Asturias, caleyos, calechos, jorcos, xorcos ou caones; en León, caleyo, chorco ou corral; en Zamora, cortello ou curro; y nel país vecín, Portugal, cortelho ou fojo de cabrita.

Vista del couso de Pelorde dende Google Maps/ Vista del couso
de Pelorde desde Google Maps

Pos ben, cerca de Pelorde ou de Vilabriye, según por unde se vaya, concretamente na zona d’A Campa, quedan restos d’un couso que conserva paredes de máis de 1 m d’ancho, y entre 2 y 3 m d’alto. Qu’eu sepa, nun hai ningúa referencia histórica a este couso nin se sabe a súa antigüedá. 

Na rodiada, nos conceyos lindantes con Pezós, conócense outros cousos. En Ayande, temos os de Coyada y Lago; y en Eilao, os de Bustelo y Tamagordas. 

Tamagordas y el couso 

¿Nun resultaría interesante saber qué homes y en qué circunstancias acordaron un día construir estas trampas pa cazar lobos?